Dr Marta Chojnacka-Kuraś

Kontakt: martachojnacka@uw.edu.pl

Dyżur w semestrze zimowym roku akademickiego 2024/2025:
środy, godz. 10.00-11.00, pok. 34

Tematyka badawcza

Semantyka leksykalna, lingwistyka kognitywna, metafora w dyskursie medycznym, język w komunikacji medycznej, medycyna narracyjna

Życiorys naukowy

  • 2003–2008 studia magisterskie na Wydziale Polonistyki UW; tytuł magistra filologii polskiej na podstawie pracy Mąż i żona oraz inne określenia kobiet i mężczyzn pozostające w relacji do związku małżeńskiego – studium semantyczne, promotor: prof. dr hab. Krystyna Waszakowa
  • 2006–2009 Pomagisterskie Studium Logopedyczne Instytutu Polonistyki Stosowanej UW, tytuł logopedy dyplomowanego na podstawie pracy Semantyka barw u osób z afazją (studium), napisanej pod kierunkiem doc. dr Marii Przybysz-Piwko
  • 2008–2013 studia doktoranckie w Instytucie Języka Polskiego UW, stopień naukowy doktora w zakresie językoznawstwa na podstawie rozprawy Semantyka bólu we współczesnej polszczyźnie, promotor: prof. dr hab. Krystyna Waszakowa (recenzentki: prof. dr hab. Renata Przybylska i dr hab. Magdalena Zawisławska)
  • 2011–2012 Studium Edytorstwa Współczesnego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
  • od 2013 zatrudniona w Instytucie Języka Polskiego UW (od 2017 na stanowisku adiunkta)

Działalność organizacyjna i administracyjna

  • 2009-2012 sekretarz Zakładu Budowy Gramatycznej Współczesnego Języka Polskiego
  • 2016-2020 sekretarz Zakładu Gramatyki, Semantyki i Pragmatyki Współczesnego Języka Polskiego
  • 2018 przewodnicząca komitetu organizacyjnego I Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Medycyna narracyjna. Wartość opowieści o doświadczeniu choroby w praktyce klinicznej, badaniach i edukacji” (Warszawa)
  • 2019 sekretarz i współorganizatorka II Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Medycyna narracyjna. Wartość opowieści o doświadczeniu choroby w praktyce klinicznej, badaniach i edukacji” (Bydgoszcz)
  • 2016-2021 sekretarz i współorganizatorka pięciu ogólnopolskich konferencji naukowych z cyklu „Komunikacja w medycynie”, odbywających się na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym
  • 2020 współorganizatorka seminarium online „Komunikacja w medycynie online. Doświadczenia nauczania kompetencji komunikacyjnych na odległość”
  • 2021 członkini komitetu organizacyjnego Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Komunikacja w medycynie i dobre relacje z pacjentami – teoria, praktyka, dydaktyka” (Warszawa)
  • od 2020 członkini Rady Instytutu Języka Polskiego oraz Rady Wydziału Polonistyki UW (w kadencji 2020-2024)
  • od 2021 kierownik Zakładu Gramatyki, Semantyki i Pragmatyki Współczesnego Języka Polskiego (w kadencji 2021-2024)

Publikacje

Książki

2016, Semantyka bólu we współczesnej polszczyźnie, Wydawnictwa Wydziału Polonistyki UW, Warszawa.

Redakcja naukowa

Artykuły w czasopismach i tomach zbiorowych

  • 2008, Nowe oblicze bezżenności. Singiel jako zjawisko społeczne i językowe, [w:] „Poradnik Językowy” nr 9, s. 81–88.
  • 2010a, Środki leksykalne służące wyrażaniu różnych faz bólu w języku polskim, [w:] „Beiträge der Europäischen Slavistischen Linguistik (POLYSLAV)”, Band 13, red. K. B. Fischer, G. Krumbholz, M. Lazar, J. Rabiega-Wiśniewska, Műnchen – Berlin.
  • 2010b, Ból wśród opisów uczuć w polszczyźnie, [w:] Humanistyka XXI wieku. Badania doktorantów Wydziału Polonistyki UW, Warszawa, s. 95-103 (wydanie elektroniczne).
  • 2012a, Głowa mi pęka, w gardle mnie drapie, ząb ćmi, a w krzyżu łupie. Metaforyczne obrazowanie bólu we współczesnej polszczyźnie, [w:] Tělo, smysly, emoce v jazyce, red. I. Vaňková, Praha, s. 147-157.
  • 2012b, [współautorzy: A. Wesołek, P. Śliwiński], Named entity annotation in the National Corpus of Polish, [w:] „Prace Filologiczne”, LXIII, Warszawa, s. 85-98.
  • 2012c, Anotacja jednostek nazewniczych, [w:] Narodowy Korpus Języka Polskiego, red. A. Przepiórkowski, M. Bańko, R.L. Górski, B. Lewandowska-Tomaszczyk, Wydawnictwo PWN, Warszawa, s. 129-167.
  • 2012d, Czy wyrażenia ból głowy i ból rozstania odsyłają do tego samego pojęcia ‘ból’?, [w:] Odkrywanie znaczeń w języku, red. A. Mikołajczuk i K. Waszakowa, Warszawa, s. 170–186.
  • 2012e, Rama interpretacyjna pojęcia ‘ból’ we współczesnej polszczyźnie, [w:] „Beiträge der Europäischen Slavistischen Linguistik (POLYSLAV)”, Band 15, red. E. Kislova, K. Knapik-Gawin, E. Kubicka, K. Szafraniec, M. Tomancová, S. Ulrich, München – Berlin – Washington, s. 40-47.
  • 2012f, Badania porównawcze nad językową konceptualizacją ‘bólu’, [w:] „Poradnik Językowy” s. 48-64.
  • 2014, O metaforycznej konceptualizacji bólu we współczesnej polszczyźnie, [w:] „Prace Filologiczne”, tom LXIV, cz. 2, s. 33-54.
  • 2015, Kategoria ‘małżeństwo’ w systemie leksykalnym i pojęciowym współczesnej polszczyzny, [w:] Pojęcia zapisane w języku, red. M. Falkowska, K. Waszakowa, Warszawa, s. 170–187.
  • 2017, Komunikacja medyczna jako obszar badań lingwistycznych, [w:] „Prace Filologiczne” LXXI, Warszawa, s. 45-57.
  • 2018a, Obrazowanie małżeństwa we współczesnym katolickim dyskursie religijnym (na wybranych przykładach), [w:] Dociekania kognitywne, red. A. Libura, D. Bębeniec, H. Kowalewski, Kraków, s. 135-154.
  • 2018b, Choroba w ujęciu językowo-kulturowym i medycznym (na przykładzie rekonstrukcji obrazu migreny w polszczyźnie), [w:] Tyle się we mnie słów zebrało… Szkice o języku i tekstach, red. B. Pędzich, M. Wanot-Miśtura, D. Zdunkiewicz-Jedynak, Warszawa, s. 61-77.
  • 2019a, Ciamajdan, oszołomstwo, puczyści… Wybrane zjawiska słowotwórcze w komentarzach internetowych na temat działań opozycji parlamentarnej w grudniu 2016 r. [w:] „Poradnik Językowy” 3, s. 35-47.
  • 2019b, Medycyna narracyjna z perspektywy lingwistyki i poetyki kognitywnej, [w:] Medycyna narracyjna. Opowieści o doświadczeniu choroby w perspektywie medycznej i humanistycznej, red. M. Chojnacka-Kuraś, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 73-93.
  • 2019c, Kiedy WALKA staje się PODRÓŻĄ. O przeobrażeniach metafor opisujących doświadczenie chorowania z uwzględnieniem typu i fazy choroby, [w:] „Prace Filologiczne” LXXIII, s. 33-48.
  • 2019d, Komunikacja medyczna w literaturze przedmiotu. Problemy definicyjne i terminologiczne z perspektywy językoznawczej, [w:] Językowe, prawne i dydaktyczne aspekty porozumiewania się z pacjentem, red. M. Kulus, A. Doroszewska, M. Chojnacka-Kuraś, Wydawnictwo PAN, Warszawa, s. 23-39.
  • 2021a, Cele i metody kształcenia kompetencji narracyjnej w ujęciu Rity Charon (na przykładzie opowiadania Alice Munro „Wiszący most”), [w:] „Teksty Drugie” 1, s. 81-100. DOI: 10.18318/td.2021.1.5
  • 2021b [współautor: Marta Falkowska], Neologizm plandemia jako amalgamat formalny i pojęciowy na tle innych wyrażeń związanych z negowaniem pandemii koronawirusa, [w:] „Język Polski” CI, zeszyt 3, s. 61-74. https://doi.org/10.31286/JP.101.3.5
  • 2021c, Wyrażenie „Certyfikat Super HoSpa” i jego rola w kształtowaniu obrazu opieki paliatywnej we współczesnym dyskursie medycznym [w:] „Poradnik Językowy” 8, s. 69-83. DOI: 10.33896/PorJ.2021.8.5
  • 2021d, Emocje w obliczu choroby, czyli jak wprowadzić do szkoły rozważania na temat medycyny humanistycznej i komunikacji medycznej, [w:] Od uwielbienia do wzgardy. O języku emocji w różnych typach dyskursu, red. E. Wierzbicka-Piotrowska, M. Wanot-Miśtura, Warszawa, s. 247–263.
  • 2022 [współautor: Magdalena Wanot-Miśtura], Efektywna komunikacja i prosty język w praktyce bankowej jako przedmiot kształcenia polonistycznego, [w:] „Poradnik Językowy” 8, s. 39-52.
  • 2023a [współautor: Marta Falkowska], Polaryzacja stanowisk wobec pandemii i jej odzwierciedlenie w dyskursywnych strategiach nominacyjnych. Studium wyrażenia covidianin, [w:] „Język Polski” 1, s. 55-70.
  • 2023b, Jak rozmawiać z dzieckiem o raku? Choroba nowotworowa, wiedza biomedyczna i metafora w książce „Co to ten rak?”,[w:] Komunikacja medyczna – wyzwania i źródła inspiracji, red. A. Doroszewska, M. Chojnacka-Kuraś, A.K. Jankowska, WUW, Warszawa, s. 218-234.
  • 2023c [współautorzy: Antonina Doroszewska, Aldona K. Jankowska], Struktura komunikacji medycznej, [w:] Komunikacja medyczna – wyzwania i źródła inspiracji, red. A. Doroszewska, M. Chojnacka-Kuraś, A.K. Jankowska, WUW, Warszawa, s. 10-22.
  • 2023d [współautorzy: M. Borowczyk, A. Doroszewska, A. Stalmach-Przygoda, M. Libura, Ł. Małecki, Z. Kowalski, A.K. Jankowska], Developing an effective and comprehensive communication curriculum for undergraduate medical education in Poland – the review and recommendations, “BMC Medical Education” 23:645.

Sprawozdania i recenzje

  • 2013 [współautor: Marta Falkowska], Sprawozdanie z seminarium naukowego „Metodologie językoznawstwa V” (Łódź, 9.05.2012), „Poradnik Językowy” 3, s. 100-103.
  • 2016 [współautor: Antonina Doroszewska], Sprawozdanie z I Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Komunikacja w medycynie”, „Sztuka Leczenia” 2, s. 73-74.
  • 2019 [współautor: Dagmara Banasiak], Recenzja książki Krystyny Waszakowej „Kognitywno-komunikacyjne aspekty słowotwórstwa. Wybrane zagadnienia opisu derywacji w języku polskim” (Warszawa 2017), [w:] „Poradnik Językowy” 4, s. 106-110.

Prace zespołowe, granty

  • 2010–2011, Narodowy Korpus Języka Polskiego, współpraca przy anotacji i superanotacji poziomu nazw własnych i jednostek nazewniczych NKJP (projekt badawczo-rozwojowy nr R17 003 03)
  • 2011–2012, Narodowy Korpus Języka Polskiego, współpraca przy projekcie Słowa dnia XI–XII 2013, Instytut Podstaw Informatyki PAN, współpraca przy realizacji projektu CLARIN-PL (zlecenie STB-15/W8/I32)
  • VI–XI 2012, Instytut Podstaw Informatyki PAN, praca w Zespole Inżynierii Lingwistycznej w ramach projektu ATLAS (projekt europejski ICT PSP nr 250467)
  • 2016-2018, wykonawca w projekcie SYNAMET – mikrokorpus metafor synestezyjnych. Formalizacja opisu i wypracowanie efektywnych metod analizy metafor w dyskursie (projekt nr 2014/15/B/HS2/00182, finansowany przez Narodowe Centrum Nauki)
  • 2021-2022, kierownik mikrograntu Choroba w ujęciu semantyki ramowej przyznanego w ramach programu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” (projekt nr BOB-661-455/2021)

Konsultacje naukowe, ekspertyzy, popularyzacja nauki

Wyjazdy naukowe

  • VII 2014 Hamburg, dwutygodniowy pobyt naukowy w Instytucie Slawistyki Uniwersytetu w Hamburgu (w ramach umowy o bezpośredniej współpracy); wystąpienie How we talk about physical pain in the contemporary Polish language w ramach cyklicznych spotkań Slavistik am Dienstag
  • IX 2018 Amsterdam, ERASMUS+, pobyt naukowo-dydaktyczny w Uniwersytecie w Amsterdamie,  zajęcia fonetyczno-logopedyczne ze studentami slawistyki uczącymi się języka polskiego, gościnny wykład Research on medical communication and discourse in Poland

Członkostwo w towarzystwach naukowych

  • Polskie Towarzystwo Komunikacji Medycznej (od 2014) – członek-założyciel i sekretarz towarzystwa
  • Zespół Języka Medycznego Rady Języka Polskiego PAN – członek w kadencji 2015-2018; od 2019 – sekretarz zespołu
  • Polskie Towarzystwo Językoznawstwa Kognitywnego (od 2015)
  • Polskie Towarzystwo Językoznawcze (od 2015)

Nagrody i wyróżnienia

  • 2018 Nagroda Dziekana Wydziału Polonistyki UW za pracę na rzecz wydziału
  • 2019 Nagroda indywidualna Rektora Uniwersytetu Warszawskiego za osiągnięcia naukowe, dydaktyczne i organizacyjne